Makatta şişlik ve acı neden olur, hangi durumları işaret eder?

Makatta ortaya çıkan şişlik ve acı, çeşitli sağlık sorunlarının bir belirtisi olabilir. Bu durumların bazıları basit ve geçici iken, bazıları daha ciddi sağlık problemlerini gösteriyor olabilir. Bu makalede, makatta şişlik ve acının nedenleri, olası durumlar ve tedavi seçenekleri üzerinde durulacaktır.

Makatta şişlik ve acının çeşitli nedenleri bulunmaktadır. Bunlar arasında:

• Hemoroidler
• Anal fissürler
• Perianal abse
• Anal fistül
• İrritasyon veya alerjik reaksiyonlar
• Enfeksiyonlar
• Vasküler problemler

Hemoroidler, anüs çevresindeki damarların şişmesi sonucu oluşan venöz yapıdır. Hemoroidler iç ve dış olarak iki gruba ayrılır ve genellikle kabızlık, zorlu dışkılama, uzun süre oturma veya hamilelik gibi durumlarla tetiklenebilir. Hemoroid varlığında genellikle makatta kanama, şişlik ve ağrı görülebilir.

Anal fissürler, anüsün iç kısmındaki mukozanın yırtılmasıdır. Genellikle sert dışkı geçişi sırasında oluşur ve şiddetli ağrı ile birlikte kanamaya yol açar. Ayrıca, bu durum makatta şişlik hissi de yaratabilir.

Perianal abse, anüs çevresindeki yumuşak dokularda meydana gelen bir enfeksiyon sonucu oluşan apse (sakatlık) durumudur. Bu tür enfeksiyonlar, genellikle bakteriyel enfeksiyonlar nedeniyle oluşur ve ağrılı, şişmiş bir bölgede belirginleşir. Perianal abse, acil tıbbi müdahale gerektirebilir.

Anal fistül, anüs ile cilt arasında anormal bir tünelin oluşmasıdır. Genellikle perianal abse sonrasında gelişir ve şişlik ile sürekli bir akıntıya neden olabilir. Bu durum, ağrılı ve rahatsız edici olmasıyla bilinir.

Bazı kişilerin makatta kullanılan sabun, ıslak mendil ya da iç çamaşırında bulunan deterjan gibi maddelere karşı duyarlılığı olabilir. Bu durum, irritasyona ve şişliğe neden olabilir.

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) ve diğer genel enfeksiyonlar da makatta şişlik ve ağrıya yol açabilir. Özellikle kadınlarda, vajinal enfeksiyonlar ile ilişkilendirilen semptomlar sıkça gözlemlenmektedir.

Bazen, kan damarlarındaki sorunlar da makatta şişlik ve ağrılara neden olabilir. Damar tıkanıklığı veya tromboz bu tür rahatsızlıklara örnektir.

Makatta şişlik ve acı durumunda, bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Tanı, muayene, hastanın şikayetleri ve gerekirse görüntüleme yöntemleri kullanılarak konur. Tanı koyma sürecinde şu yöntemler kullanılabilir:

• Anektomik muayene
• Endoskopik inceleme
• Ultrasonografi
• MR veya CT taramaları

Tedavi, altta yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterir. Hemoroidlerde genellikle diyet değişiklikleri, ilaçlar ve bazı durumlarda cerrahi müdahale önerilmektedir. Anal fissürlerde ise genelde kremler, diyet düzenlemeleri ve ağrı kesici kullanımı tercih edilmektedir. Abse ve fistüller, cerrahi tedavi gerektirebilir.

Makatta şişlik ve acı, çeşitli sağlık sorunlarını işaret edebilir ve zamanında değerlendirilmesi gerekmektedir. Kişisel hijyen ve sağlıklı yaşam tarzı, bu tür sorunların önlenmesi için önemlidir. Herhangi bir belirti durumunda bir sağlık uzmanına başvurulması önerilmektedir.